Prava istina o jevrejskoj porodici Baron iz Ljuljaka
Koliko je kroz samo postojanje čoveka bilo nepotrebnog bola, tuge, zla i nevolje, koje smo jedni drugima bez razloga nanosili. Mnoge od njih su ostale sakrivene i zakopane, ali ova tužna sudbina jedne tragične porodice ne zaslužuje da se njome kalkuliše zbog bilo čijih interesa. Velika tragedija Baronovih nas obavezuje da kažemo i napišemo samo ono što je istina. Sve drugo bi bilo neoprostiv greh prema njihovim nevinim i nepravedno uzetim životima. Porodica doktora Vladislava Barona je, bežeći od fašističkog režima mađarskog diktatora Hortija, preko Rumunije prebegla u tadašnju Kraljevinu Jugoslaviju.
Gostoljubiv narod, divna gružanska priroda i veliki razvojni potencijal ovoga kraja ih je doveo u selo Ljuljake tadašnji gružanski srez, danas opština Knić. Doktor Vladislav Baron je krov nad glavom našao u domu kod Milenka Markovića, poznatog gružaskog trgovca i veleposednika.
Po svedočenju starijih Ljuljačana, dr Vladislav je brzo svojom plemenitošću, znanjem i trudom stekao veliku ljubav i naklonost stanovnika Ljuljaka, ali i okolnih sela koje je lečio. Zapamćeno je da bolesnicima koji nisu bili u mogućnosti da plate nije naplaćivao preglede niti lekove. Upravo su ove njegove osobine bile jedan od razloga što su ga stanovnici Ljuljaka kasnije sakrivali od nacista.
Dezider i Magda Baron su postali članovi kragujevačkog partizanskog odreda, a doktor Vladislav Baron i njegova supruga Regina su sklonjeni dublje u selo, što dalje od puta Kragujevac-Gornji Milanovac, gde su naizmenično skrivani u nekoliko domaćinstava. Godine 1942., terenskim i špijunskim radom, Ljotićevci su otkrili gde se Baronovi sakrivaju. Danima su motrili na sumnjiva domaćinstva, da bi konačno otkrili i uhapsili doktora Vladislava i Reginu Baron u kući Hranislava Milića. Od početka sakrivanja ispred nacista pa do hapšenja porodica Baron nije nijednom napustila Ljuljake, o čemu će i danas posvedočiti preživeli očevici ovih dešavanja, ali i relevantni istorijski izvori koji su na raspolaganju.
Nigde, ni u jednom poznatom, istorijskom izvoru nije navedeno da su Baronovi živeli i sakrivali se na teritoriji naselja Knić, pogotovu da ih je sakrivao Živadin Nestorović iz Knića. Nažalost, pomenutom Živadinu je u njegovom dvorištu podignut spomenik zbog netačne tvrdnje o sakrivanju Baronovih, čime je naneta nedopustiva šteta i bačena tamna senka na njihovu nesrećnu i krvavu sudbinu. Postavlja se pitanje, kome je u interesu da prekraja istoriju i krajnje nedostojno unižava sećanje i uspomenu na ovu tragičnu porodicu?
Pismo sa relevantnim izvorima iz istorijske građe i svedočenjima preživelih žitelja Ljuljaka i okolnih sela opštine Knić upućena su ambasadi Izraela, SUBNOR-u Srbije i Kragujevca, Savezu jevrejskih opština Srbije, Društvu srpsko-jevrejskog prijateljstva AHAVA Kragujevac, medijima.